روابط سیاسی دو کشور

در سپتامبر 2006، پارلمان قزاقستان 21 نماینده را به نمایندگی از طرف قزاقستان در مجمع دوستی پارلمانی بین مصر و قزاقستان نامزد کرد. دیدگاه تاسیس این مجمع در ژوئن 2006 در جریان دیدار خانم فیض ابوالنگا وزیر همکاری بین‌المللی جمهوری عربی مصر با وزیر فرهنگ و اطلاعات قزاقستان مطرح شد.

چهارمین جلسه کمیته مشترک بین دو کشور در فوریه 2007 در آستانه در حالی برگزار شد که دو کشور آماده‌سازی‌ها جهت برگزاری پنجمین جلسه کمیته مشترک در نوامبر 2010 در قاهره را نیز برنامه‌ریزی کردند.

پنجمین نشست سازوکار رایزنی‌های سیاسی میان وزارت‌خانه‌های امور خارجه دو کشور در جریان سفر معاون وزیر امور خارجه در امور آسیا در ژانویه 2008 در آستانه برگزار شد. 

روابط فرهنگی دو کشور

توافقی مبنی بر تاسیس دانشگاه نورمبارک در شهر آلماتی در زمان دیدار نورسلطان نظربایف در سال 1993 صورت گرفت. در ژوئن 1993 مقامات محلی شهر آلماتی 6 هکتار زمین برای ساخت دانشگاه در یکی از خیابان‌های اصلی شهر اختصاص دادند. پس از اتمام ساخت اولین فاز دانشگاه در سال 2001 (هزینه‌ای بالغ بر 20 میلیون پوند مصری)، دولت‌های دو کشور توافق‌نامه‌ای در خصوص عملیات ساخت دانشگاه را امضا کردند که بر مبنای آن طرف مصری متعهد به پرداخت حق‌الزحمه کارکنان دانشگاه شد. در این دانشگاه مطالعات اسلامی، زبان و ادبیات عربی و ترجمه از زبان عربی به قزاقی و روسی تدریس می‌شود. استادان دانشگاه شامل 16 استاد مصری و 17 استاد قزاق به علاوه رئیس دانشگاه و رئیس دانشکده از سوی طرف مصری و معاون دانشگاه از سوی طرف قزاقی در آن فعالیت می‌کنند. در مارس 2006 و در جریان نشست هیات رئیسه دانشگاه در آلماتی به ریاست دکتر محمود حمدی زاک‌زوک وزیر وقت مصری، بر اجرای دومین فاز توسعه ساختمان‌های دانشگاه توافق شد. مدت زمان مورد نظر برای تکمیل فاز دوم، چند ماه و مبلغ برآوردشده در حدود 8 میلیون دلار آمریکا تخمین زده شد.

لازم است به نقش شهر آلماتی در تقویت همکاری‌های فرهنگی بین دو کشور اشاره شود. از جمله وظایف اصلی‌ مرکز، تنظیم همکاری بین دانشگاه‌های مصر و قزاقستان، انتخاب نامزدهای قزاق برای دریافت کمک‌هزینه تحصیلی برای تحصیل در مصر و نظارت بر دانشجویان مصری که در مقطع دکتری تحصیل می‌کنند و سازمان‌دهی دوره‌هایی برای آموزش زبان عربی و سایر فعالیت‌های فرهنگی است.

مصر 14 فرستاده از الازهر و الشریف به قزاقستان فرستاد تا از ژانویه 2010 کار در 7 مدرسه دینی در نقاط مختلف قزاقستان برای تربیت رهبران آینده در مساجد قزاقستان را شروع کنند.

این کشور همچنین سالانه 15 کمک هزینه تحصیلی برای تحصیل در الازهر و الشریف اختصاص می دهد. تعداد تخمینی دانشجویان قزاق در این دانشگاه‌ها در حدود 250 نفر است.

وزیر آموزش عالی مصر سالانه 30 کمک‌هزینه برای دانشجویان قزاق برای تحصیل در دانشگاه‌های مصر اختصاص می دهد.

گفتگو با سفیر مصر در قزاقستان

خانم مانال یحیی الشیناوی سفیر فوق‌العاده و تام‌الاختیار جمهوری عربی مصر در قزاقستان در مصاحبه‌ای دیدگاه‌هایش را در خصوص روابط کشورشان با قزاقستان اینگونه به سوالات پاسخ می‌دهد:

اولین احساس شما نسبت به قزاقستان چه بود؟

زمانی که به سمت سفیر جمهوری عربی مصر در قزاقستان منصوب شدم، از این بابت بسیار خوشحال بودم. وقتی به این کشور آمدم، قزاقستان را کشوری با یکی از قدرتمندترین اقتصادها در آسیای مرکزی یافتم، طبعیت متفاوت در شمال، جنوب، شرق و غرب آن و فرصت‌های دیگر. در مصر در صحبت از قزاقستان، از آن به عنوان کشوری آرام و در صلح یاد می‌شود و این بسیار عالی است. من در مسجد حضرت سلطان نماز خواندم و این روابط صلح‌آمیز را در آنجا دیدم. در هفتمین کنگره رهبران ادیان جهانی و سنتی که در 14 و 15 سپتامبر برگزار شد، شرکت کردم. ما جلسات زیادی را با هم داشتیم و اینها همه نشان از حکمرانی صلح‌آمیز این کشور است.

سرعت رشد اقتصادی و سیاسی مصر در این مرحله چگونه است؟

از زمان به قدرت رسیدن رییس‌جمهور عبدل فتاح ال‌-‌سی‌سی، مصر وارد دور تازه‌ای از رشد اقتصادی شده است. رئیس‌جمهور بر پروژه‌های عظیمی که ضامن رشد کشورند، تمرکز دارد. این پروژه‌ها شامل ساخت کانال نیوسوئز، ایجاد منطقه‌ آزاد اقتصادی کانال سوئز، بندرگاه‌ها و سرمایه‌گذاری زیرساختی و پروژه‌های تجاری دیگر است. ساخت 20 شهر از جمله شهرهای صنعتی با مراکز مالی، هنر، تحصیل، مدرسه، تفریح و سرگرمی مانند الامین، منصورا و دومیات به علاوه پایتخت اداری در 45 کیلومتری قاهره، در برنامه است. این پروژه‌ها که با هدف توسعه روستایی است، در حال اجراست. علاوه بر آن، ایجاد شرایط اسکان برای 50 نفر در مناطق روستایی، ساخت مراکز درمانی، 3 هزار مدرسه، پروژه تامین آب، تولید برق، ساخت بزرگ‌ترین ایستگاه انرژی خورشیدی جهان در نزدیکی آسوان، برنامه‌ریزی شده است و ساخت جاده، پل و پروژه‌های کشاورزی در دست بررسی است.

دیدگاه شما درباره ابتکارات قاسم ژومارت توکایف، رئیس‌جمهوری قزاقستان چیست؟

از ابتکارات رئیس‌جمهوری قزاقستان نهایت سپاسگزاری را داریم. تلاش‌های او در نوسازی کشور و ابتکاراتش مورد حمایت مردم است. رئیس‌جمهور نشان داد که پارلمان قوی و تاثیرگذار است و دولت مسئولیت‌های بسیاری دارد. ما شاهد حمایت کامل مردم از سیر تجدد در حال وقوع هستیم.

بازسازی مسجد بایبرس در قاهره چگونه است؟

نام بایبرس سمبل روابط میان مصر و قزاقستان است. این شخصیت نقش مهمی در توسعه روابط تاریخی دوجانبه داشته است. بایبرس مشهورترین سلطان بزرگ دوره مملیوک است. پیروزی‌هایش به ویژه در نبردهای منصورا در مقابل جنگجویان مسیحی در مصر فراموش‌نشدنی است. وزیر فرهنگ مصر، کنگره ملی میراث تاریخی و وزیر گردشگری کار بازسازی مسجد را در سال جاری به پایان خواهند رساند. این یک رویداد بزرگ است و ما انتظار داریم طرف قزاق در مراسم بازگشایی حضور یابد.

ارتباط میان دو کشور امروز چگونه است؟

سال گذشته ما سی‌امین سالگرد برقراری روابط دیپلماتیک بین مصر و قزاقستان را جشن گرفتیم. در سال 2016 عبدالفتاح السی‌سی، رئیس‌جمهور مصر ملاقات رسمی به قزاقستان داشت و مرحله جدیدی در تاریخ روابط دوجانبه باز کرد. دو طرف تفاهم‌نامه همکاری میان انجمن تجاری دو کشور میان "Kazakhinvest" و شرکت دارویی مصر امضا کردند.

روابط دوجانبه در زمینه‌های متعدد توسعه یافته است. مصر شریک اصلی اقتصادی قزاقستان در قاره آفریقا است. ما علاقمند به توسعه روابط تجاری بین دو کشور هستیم. امسال ششمین جلسه کمیسیون بین‌دولتی مصری-قزاقی خواهد بود. روابط به ویژه در زمینه گردشگری توسعه یافته است. تعداد گردشگران قزاق به مصر به 150هزار نفر در سال رسیده است که مقصد بیشتر آنها شرم الشیخ است. 14 پرواز چارتر در هفته از شهرهای مختلف قزاقستان به شرم‌الشیخ داریم. به علاوه، خط هوایی "Air Cairo" چهار بار در هفته از آستانه و آلماتی پرواز دارد و ما امیدوارم این امر منجر به گسترش بیشتر روابط بین دو کشور در بخش‌های دیگر شود.

دو کشور روابط پارلمانی نزدیکی دارند. یک گروه بیناپارلمانی دوستی بین قزاقستان و مصر ایجاد شد. ریاست سنای پارلمان قزاقستان مائولن آشینبایف سال گذشته ملاقات رسمی به مصر داشت. ما علاقمند به توسعه بیشتر روابط در این زمینه هستیم.

در زمینه اکتشافات فضایی و موارد دیگر نیز روابطی ایجاد شده است. این روابط در حوزه تحصیل شامل الهیات ادامه می‌یابد. بسیاری از دانشجویان قزاق در دانشگاه الازهر تحصیل می‌کنند. در چارچوب آژانس مشارکتی مصر برای توسعه وزارت امور خارجه، قزاقستان روابط نزدیکی را برقرار نموده است. دوره‌های متعددی توسط این سازمان سازماندهی شده است که متخصصان آژانس‌های دولتی قزاقستان در آنها شرکت خواهند نمود. برای مثال، سه قزاقستانی در دوره‌های مهاجرت غیرقانونی و مبارزه علیه قاچاق انسان شرکت خواهند کرد.

ما کشور قزاقستان را یک کشور برادر با روابط نزدیک می‌دانیم و همیشه می‌گوییم که این کشور در قلب مصری‌ها جای دارد.

روابط توریستی دو کشور

در سپتامبر 2006 پارلمان قزاقستان 21 نماینده را کاندیدای معرفی طرف قزاقی در مجمع پارلمانی دوستی میان مصر و قزاقستان قرار داد. برگزاری این مجمع پیرو پایه‌گذاری دیدگاهی در سال 2006 بود که در زمان ملاقات فایزا ابول‌نقا وزیر روابط بین‌الملل جمهوری عربی مصر و وزیر فرهنگ و اطلاعات قزاقستان صورت گرفت. چهارمین نشست کمیته مشترک بین دو کشور در سال 2007 در شهر آستانه صورت گرفت و به دنبال آن نشست پنجمی با هدف رایزنی‌های سیاسی بین وزرای امور خارجه دو کشور در سال 2008 در شهر آستانه در پی دیدار معاون وزیر خارجه در امور آسیا انجام شد.

Egypt-Air از تاریخ 2009 پروازهای خود را در مسیر قاهره-آلماتی به صورت دوبار در هفته آغاز نمود. این پروازهای مستقیم نقش مهمی در افزایش حجم تجارت بین دو کشور و بالا بردن دوجانبه بازدید تاجران از دو کشور داشت. پرواز گردشگران قزاقستانی به مصر به ویژه شرم‌الشیخ ادامه یافت و تا سال 2010 تعداد گردشگرانی که از سفارت مصر در قزاقستان ویزای گردشگری دریافت کردند به بیش از 10000 نفر رسید.  

در می 2023 احمد عیسی وزیر گردشگری و میراث باستانی مصر میزبان لاما کایرات سفیر جمهوری قزاقستان و هیات همراه او در قاهره بود و در خصوص راه‌های افزایش ارتباط میان دو کشور در سطوح گردشگری و باستان‌شناسی گفتگو کرد. در این دیدار مواردی از جمله راه‌های افزایش همکاری برای ترغیب گردشگران قزاق بیشتر به مصر، آمادگی برگزاری جشن مشترک بازگشایی مسجد الزهیر بایبرس در منطقه الزهیر مصادف با هشتصدمین سالگرد او گفتگو شد. لازم به ذکر است که  پروژه بازسازی مسجد در سال 2007 توافق شد اما کار در سال 2011 از ادامه باز ماند و مجددا در سال 2018 از سرگرفته شد. پروژه بازسازی شامل پایین آوردن سطح آب‌های زیرزمینی در مسجد، تمامی کار ساخت، بازسازی دقیق و معماری، جایگزینی سنگ‌های آسیب‌دیده و فرسوده، تغییر سیستم نوررسانی و بازسازی بخش‌های فرسوده و قدیمی است.

در جریان افزایش گردشگران قزاق به مصر در ماه مارس 2022 پرواز مستقیمی میان قزاقستان و مصر به پرواز چارتر موجود با 8 پرواز در هفته افزوده شد.

همکاری‌های علمی-دانشگاهی قزاقستان و مصر

دانشگاه نورمبارک

دانشگاه فرهنگ اسلامی نورمبارک، دانشگاهی مصری منحصربه‌فرد در جمهوری قزاقستان است که در آن علما و امامان جماعت در تخصص‌های علوم اسلامی، دین شناسی، الهیات و زبان های خارجی (عربی-انگلیسی، انگلیسی-عربی) تربیت می شوند. نورمبارک EUIC یک موسسه آموزش عالی است که در سال 1993 بر اساس توافقنامه مشترک بین جمهوری عربی مصر و قزاقستان تاسیس شد. بالاترین نهاد مدیریتی دانشگاه، هیئت امناء است که متشکل از مقامات دو کشور است. برنامه‌های آموزشی این دانشگاه مطابق با مقررات وزارت آموزش و علوم جمهوری قزاقستان است. این دانشگاه در بین 20 دانشگاه برتر قزاقستان قرار دارد.

این دانشگاه در منطقه‌ای از نظر موقعیت جغرافیایی مناسب از شهر آلماتی در دامنه کوه‌های آلاتائو واقع شده است و دارای 2 ساختمان دانشگاهی، خوابگاه، زمین فوتبال، والیبال و بسکتبال، پیست یخ، سالن بدنسازی، کتابخانه، سالن های مطالعه، مرکز خدمات دانشجویی، کارگاه خیاطی، فروشگاه و غذاخوری است.

این دانشگاه دارای 2 دانشکده است:

• دانشکده معارف اسلامی شامل گروه‌های:

گروه معارف اسلامی

گروه علوم دینی

• دانشکده زبان و علوم انسانی شامل گروه‌های:

گروه زبان‌شناسی و مطالعات ترجمه خارجی

گروه علوم انسانی

دانشگاه نورمبارک براساس درخواست نظربایف رییس جمهور وقت قزاقستان از حسنی مبارک رییس جمهور وقت مصر در سفر به مصر 1993 و بر مبنای همکاری سیاسی دو کشور تاسیس شده و هزینه‌های ساخت بناهای دانشگاه و استادان مصری بر عهده دولت مصر است. دانشگاه نورمبارک با رویکرد اسلام میانی به آموزش دانشجویان قزاقی می‌پردازد و با افراطی‌گرایی مخالف است. آموزش به چهار زبان عربی، روسی، قزاقی و انگلیسی انجام می‌شود و وزارت فرهنگ و اطلاع‌رسانی و وزارت آموزش و پرورش قزاقستان مسوول نظارت بر دانشگاه نورمبارک می‌باشند و تمام مراحل تحصیل و همکاری در قالب برنامه‌ها و تفاهم‌نامه از قبل برنامه‌ریزی و تنظیم‌شده است.

شایان ‌ذکر است دانشگاه فرهنگ اسلامی نورمبارک دانشگاه تخصصی تربیت علما و امامان جماعت در قزاقستان است و در سال 2001 اولین دانشجویان خود را پذیرفته است. در این دانشگاه، اولین دوره  کارشناسی ارشد زبان‌شناسی در سال 2008 و کارشناسی ارشد علوم دینی در سال 2010 و دوره کتری و دریافت کمک هزینه دولتی در رشته‌های علوم اسلامی و علوم دینی در سال 2012 شروع شد. همچنین، موسسه دوره بازآموزی پیشگیری از افراطی‌گرایی ویژه متخصصان در سال 2016 افتتاح شد و اعتبارسنجی مقاطع تحصیلی را در سال 2018 دریافت کرد. این دانشگاه دوره‌های آموزشی در شهرهای شیمکنت و اکتوبه در سال 2019 برگزار کرده است. رئیس  دانشگاه نورمبارک - استاد دکتر محمد الشاهات الجندی با درجه علمی استادی در شریعت اسلامی است. او عضو دانشگاه مطالعات اسلامی الازهر و دبیر سابق شورای عالی امور اسلامی وزارت واقف مصر است.

این دانشگاه دانشجویان در 9 برنامه آموزشی در مقطع کارشناسی، 2 برنامه در مقطع کارشناسی ارشد و 2 برنامه در مقطع دکترا تخصص می‌یابند. این دانشگاه هم اکنون بیش از 1600 دانشجو (1572 دانشجوی کارشناسی، 60 دانشجوی کارشناسی ارشد و 36 دانشجوی دکتری) دارد. تیم آموزشی دانشگاه به منظور تقویت روابط دانشگاهی قزاقستان با کشورهای مسلمان جهان هر ساله از استادان جدید دعوت به عمل می‌آورد. 23 درصد استادان دانشگاه، خارجی هستند. بیشترین زمینه شغلی برای فارغ‌التحصیلان در زمینه مفتیات، دپارتمان‌های امور دینی، کمیته‌های بخش‌های سیستم‌های اصلاحی وابسته به وزارت امور داخلی جمهوری قزاقستان و تحصیل و علم است.

روابط تجاری قزاقستان و مصر

بر اساس گزارش DKNews.kz نمایندگان شرکت ملی سرمایه‌گذاری قزاق و سفارت جمهوری قزاقستان در جمهوری عربی مصر مجموعه مذاکراتی را با شرکت‌های مصری برگزار کردند. در طی حضور در جمهوری عربی مصر، کورمانگلی آمانکوسوف، نماینده خارجی سرمایه‌گذاری قزاق در ایالات عرب با احمد زهیر مدیر آژانس مدیریت مناطق و سرمایه‌گذاری آزاد اقتصادی پیرامون تعمیق روابط دوجانبه گفتگو کرد. در این ملاقات میزان حمایت دولت برای سرمایه‌گذاران خارجی در قزاقستان ارائه شد و توافقی مبنی بر برگزاری رویدادهای مرتبط با تجارت‌های مورد تمایل آنها به طور منظم صورت گرفت. علاوه بر آن، این جلسات با مدیریت شرکت‌هایی از جمله Orascom, EIPICO, Nasser Trade and Investment Company, BioEnergy  و Egyptra برگزار گردید و پیرامون پروژه‌های محتملی در زمینه منابع انرژی‌های تجدیدپذیر، دارویی، کشاورزی و بازیافت زباله گفتگو شد. برای مثال در طی ملاقات با مدیر پروژه توسعه ساخت Orascom که سابقه‌ای بالغ بر 70 سال در تولید الکتریسیته سنتی و تجدیدپذیر، مواد ساختمانی و فرایند و مدیریت منابع آبی  دارد، محمدعلی یحیی، در خصوص امکان اجرای پروژه‌های مشترک در بخش انرژی، توسعه زیرساختی راه‌ها و ساخت کارخانه نمک‌زدایی آب دریا در قلمرو قزاقستان گفتگو کرد. این شرکت اخیرا علاقمند به ساخت مزرعه تولید انرژی باد در قزاقستان با هدف اولیه ساخت مجموعه‌ای از امکانات با ظرفیت 250 – 500 مگاوات است.  در ملاقات با یوسری الشیح مدیر کل شرکت EIPICO پیاده‌سازی پروژه‌های مشترک ایجاد تولیدات دارویی بحث شد. شرکت EIPICO دارنده رتبه اول صادرات تولیدات دارویی در مصر است و بیش از 400 نوع داروی شیمیایی تولید می‌کند. این ملاقات‌ها در گسترش روابط بین قزاقستان و مصر در بخش‌های مختلف اقتصادی و تقویت روابط دوستانه دو کشور نقش بسزایی داشته است.

در فوریه 2024 و به دعوت طرف مصری، فوروم تجارت و سرمایه‌گذاری قزاقی-مصری با حضور 300 نفر در مصر برگزار شد. در این فوروم از طرف قزاقی بیش از 60 شرکت از 13 ناحیه قزاقستان به علاوه نمایندگان آژانس‌های دولتی و از طرف مصری 200 نماینده از جامعه تجار، معاون وزیر امور خارجه مصر، استاندار ناحیه سینای جنوبی و رئیس فدراسیون اتاق‌های تجاری مصر شرکت نمودند. در این فوروم دو طرف تمایل خود را در برقراری ارتباط در تمامی زمینه‌های تعامل به منظور افزایش بیشتر سطح  پیوندهای تجاری و سرمایه‌گذاری بین دو کشور اعلام کردند. با توجه به این که مصر برای قزاقستان دروازه‌ای به آفریقاست، قزاقستان آماده افزایش صادرات خود است که این امر مساعدت انجمن بازرگانی قزاقی-مصری و کمیسیون بین‌دولتی روابط تجاری و اقتصادی را نیز در بر می‌گیرد. همچنین با امضای توافق تجارت آزاد بین اعضای اتحادیه اقتصادی اوراسیا با مصر، انگیزه مضاعفی برای قزاقستان به منظور افزایش صادرات به وجود خواهد آورد. این امر امکان دسترسی قزاقستان به بازارهای مصری با جمعیتی بیش از 100 میلیون نفر را می‌دهد. در این بطن، شرکت‌های داخلی می‌توانند کالاهای باکیفیت در حدود 300 میلیون دلار را عرضه کنند. در نتیجه این نشست، تعدادی پرونده اقتصادی امضا شد. به ویژه، شرکت‌های قزاقی و مصری برای تهیه یک میلیون بطری آب برای بازارهای مصری با چشم‌انداز افزایش آن به 3 میلیون، توافق کردند. توافقات دیگر در حوزه تولید دارو بود.

رایزنی‌های سیاسی و اقتصادی مصر و قزاقستان

ششمین دور مذاکرات در آگوست 2023 در خصوص ایجاد یک منطقه آزاد تجاری با جمهوری عربی مصر در مسکو برگزار گردید. در این نشست تدراکات متن توافقنامه و گفتگوهای بعدی آن در ارتباط با آزادسازی تعرفه که بخش اصلی توافق آینده است، مذاکره شد. این توافق شرایط دسترسی بدون مالیات دوطرفه‌ای را در سطح وسیعی از کالاها ایجاد می‌کند. تجارت دوجانبه میان قزاقستان و مصر فعالانه در حال رشد است و حجم معاملات در نیمه اول 2023 در حدود 99.9 میلیون دلار آمریکا بوده است. میزان صادرات قزاقستان بالغ بر 12.48 میلیون دلار آمریکا و واردات آن از مصر به بیش از 87.51 میلیون دلار آمریکا می‌رسد.

هشتمین دور رایزنی‌های سیاسی مصر و قزاقستان میان وزرای خارجه دو کشور در محل وزارت امور خارجه مصر به ریاست علی‌بک باکایو، معاون وزیر امور خارجه قزاقستان و احمد شاهین همتای او در فوریه 2024 انجام شد. در این نشست دو طرف بر نیروی مثبت و رشد موفقیت‌آمیز روابط مصر-قزاقستان بر پایه روابط دوستانه و منفعت دوجانبه اتفاق‌نظر داشتند. آنچه در این نشست گفتگو شد می‌توان اشاره کرد به:

آمادگی مقامات برای افزایش گفتگوها در سطح بالاتر شامل تبادلات پارلمانی اعلام کرده و اعلام موافقت برای سازمان‌دهی ملاقات‌های رسمی دوجانبه به صورت چندوجهی؛

گفتگو در خصوص آمادگی‌ها برای ششمین جلسه کمیسیون بین‌دولتی مصری-قزاقی در شهر آستانه در سال 2024 با تاکید بر لزوم احیای فعالیت‌ها؛

تاکید بر اهمیت همکاری‌ها در کوریدورهای حمل‌ونقل بین‌المللی به ویژه کوریدور میانی که می‌تواند جریان تجارت میان قزاقستان و مصر را تسریع بخشد؛

ابراز خوشنودی معاون وزیر مصر از نقش سازنده قزاقستان در حل منازعات خاورمیانه و حمایت‌های انسان‌دوستانه او نسبت به مردم فلسطین؛

تبادل دیدگاه‌ها نسبت به همکاری‌ها در سازمان‌های منطقه‌ای و بین‌المللی با اعلام حمایت کامل مصر از ابتکارات قزاقستان در تبدیل کنفرانس تدابیر تعامل و اعتمادسازی در آسیا به یک سازمان تمام‌عیار و استقبال از تصویب نقشه راه؛

تاکید بر پیوندهای تاریخی بین قزاقستان و مصر که به 800 سال پیش در زمان سلطان بیبرس بزرگ برمی‌گردد و به خدمت گرفتن آن به عنوان پلی قدرتمند برای توسعه کنونی و کامیابی مردم دو کشور.

منابع

https://beta.sis.gov.eg/en/international-relations/bilateral-relations/kazakhstan/

https://dknews.kz/en/articles-in-english/287421-kazakhstan-and-egypt-seek-to-strengthen-trade-and

https://www.sis.gov.eg/Story/180493/Egypt%2C-Kazakhstan-discuss-enhancing-bilateral-cooperation-in-tourism?lang=en-us

https://www.kt.kz/eng/international_affair/kazakhstan_continues_negotiations_on_the_establishment_of_1377954255.html

https://en.kabar.kg/news/kazakhstan-egypt-developing-economic-cooperation/

https://welcome.kaznu.kz/en/3/news/one/26001/

https://studyinkazakhstan.edu.kz/en/edu/universities/249

https://old.enu.kz/en/info/news/64931/

https://articlekz.com/en/article/19711